Wytrzymałość i jej rodzaje

Wytrzymałość jest to zdolność do prowadzenia wysiłku fizycznego z określoną intensywnością, bez znacznego obniżenia jego skuteczności, z równoczesnym utrzymaniu zwiększonej odporności na zmęczenie. Wytrzymałość w głównej mierze zależy od wydolności organizmu – stanowi ona niejako jej biologiczną podstawę. Z kolei za wydolność ustroju odpowiada prawidłowe funkcjonowanie układów krążenia oraz oddechowego. Na wydolność mają wpływ takie czynniki jak:

• rodzaj energetyki wysiłku (procesy metaboliczne tlenowe lub beztlenowe)
• umiejętność usuwania produktów przemiany materii
• sprawność procesów termoregulacyjnych
• zdolność transportu substancji odżywczych oraz tlenu

W związku z tym w skład wytrzymałości wchodzi zarówno wydolność, jak i predyspozycje osobowościowo – psychiczne. Zalicza się do nich przede wszystkim siłę woli, poziom motywacji oraz tolerancję na zmęczenia. Rodzaje wytrzymałości Występuje wiele różnych podziałów wytrzymałości. Wynika to z tego, iż wytrzymałość podczas jakiejkolwiek aktywności fizycznej możemy przejawiać w różny sposób. Do podstawowych klasyfikacji zalicza się podział ze względu na:

rodzaj zachodzących przemian energetycznych: - wytrzymałość tlenowa - wytrzymałość beztlenowa - wytrzymałość tlenowo – beztlenowa

rodzaj pracy mięśniowej: - wytrzymałość statyczną - wytrzymałość dynamiczną - wytrzymałość globalną - wytrzymałość lokalną

wykorzystane podczas wysiłku fizycznego inne zdolności motoryczne: - wytrzymałość siłową - wytrzymałość szybkościową - wytrzymałość skocznościową

czas trwania wysiłku fizycznego: - wytrzymałość sprinterską (do 15s) - wytrzymałość szybkościową (15s do 50s) - wytrzymałość krótkiego czasu (50s do 120s) - wytrzymałość średniego czasu (2min do 10min) - wytrzymałość długiego czasu (10min do 60min) - wytrzymałość maratońską (powyżej 60min) Jednak najczęściej stosowaną w sporcie wyczynowym klasyfikacją wytrzymałości jest podział na:

wytrzymałość ogólną – umiejętność kontynuowania przez długi czas dowolnego wysiłku fizycznego wykorzystującego wiele grup mięśniowych

wytrzymałość ukierunkowaną – zdolność cechująca się stopniowym przystosowywaniem organizmu do wykonywania konkretnych wysiłków fizycznych. Można do niej zaliczyć na przykład: wytrzymałość biegową, pływacką oraz rzutową.

wytrzymałość specjalną – umiejętność wykonywania konkretnego dla danej dyscypliny sportu wysiłku fizycznego.

Wytrzymałość – przydatna cecha Wytrzymałość stanowi podstawową zdolność motoryczną ludzkiego organizmu. Jest ona wykorzystywana zarówno w sporcie wyczynowym, jaki i w życiu codziennym, na przykład, gdy biegniemy na tramwaj. Wysoki poziom wytrzymałości gwarantuje nam prawidłowe funkcjonowanie układów krwionośnego oraz oddechowego. Warto również zwrócić uwagę na fakt, iż wytrzymałość nie zależy tylko i wyłącznie od prawidłowego funkcjonowania układów ludzkiego organizmu. Na jej poziom znaczny wpływ ma osobowość oraz cechy psychiczne. Bardzo istotne jest, aby pamiętać, iż wytrzymałość, tak jak pozostałe zdolności motoryczne człowieka, niećwiczona obniża swój poziom. Stąd też niezwykle ważne jest by ćwiczyć ją systematycznie.