Jak kontrolować skuteczność treningów?

Kontrola stanowi jeden z ważniejszych elementów procesu treningowego. Przede wszystkim pozwala określić, czy realizowany plan treningowy przynosi pożądane zmiany i jak duże są one. Dzięki temu w razie konieczności, gdy wykonywane treningi nie prowadzą do zaplanowanych zmian, możliwa jest korekta planu treningowego. Ponadto, systematyczne kontrolowanie skuteczności stosowanego planu treningowego pozwala na wprowadzanie w nim niewielkich modyfikacji, a następnie określanie ich wpływu na efektywność realizowanych treningów. Pozwala to na poszukiwanie jak najskuteczniejszych rozwiązań treningowych.

Zasady kontrolowania skuteczności treningów

Środki i metody wykorzystywane do kontroli efektywności stosowanego planu treningowego powinny być tak dobierane, aby w jak największym stopniu sprawdzały poziom realizacji głównego celu treningowego. Wydaje się to truizmem, jednak wiele systematycznie ćwiczących osób bardzo często o tym zapomina. Należy mieć na uwadze również to, iż kontrola skuteczności wykonywanych treningów może opierać się także na badaniu parametrów fizjologicznych, biochemicznych oraz strukturalnych organizmu. Przy czym należy pamiętać o tym, aby badane parametry w istotnym stopniu warunkowały poziom zmiennej będącej głównej celem treningowym, na przykład wytrzymałości. Warto także podkreślić to, iż jedną z najlepszych metod kontrolowania efektywności realizowanego planu treningowego jest udział w zawodach. Bardzo ważnej jest, aby pomiary skuteczności wykonywanych treningów zostały uwzględnione w planie treningowym, gdyż badania przeprowadzane ‘z dnia na dzień’ nie są miarodajne – należy się do nich odpowiednio przygotować.

Czym i jak kontrolować efektywność treningów?

W przypadku większości dyscyplin sportu, zwłaszcza indywidualnych, do kontroli efektywności stosowanego planu treningowego może posłużyć pokonanie dystansu startowego w jak najkrótszym czasie. Dotyczy to również pozostałych dyscyplin sportu, w których należy skoczyć, rzucić, pchnąć itp. jak najdalej, najwyżej itd.. W ich przypadku kontrola opiera się na symulowaniu warunków startowych na treningu.

Kontrola w ‘warunkach domowych’

Jak to wygląda w przypadku osób ćwiczących ‘dla siebie’, na przykład w celu zwiększenia masy mięśniowej. W tej sytuacji do zweryfikowania skuteczności stosowanego planu treningowego może posłużyć pomiar siły maksymalnej, czyli wykonanie ćwiczenia bodźcującego daną partię ciała jeden raz (wykonanie jednego powtórzenia) z jak największym obciążeniem. Ponadto, takie osoby mogą również mierzyć obwody poszczególnych części ciała, a także ważyć się (kontrolować swoją masę ciała), przy czym należy pamiętać o tym, iż ten rodzaj kontroli nie zawsze jest miarodajny (wzrost masy ciała może być spowodowany zwiększeniem się ilości tkanki tłuszczowej a nie tkanki mięśniowej).

Pozostałe sposoby kontroli

Wykorzystując specjalistyczne urządzenia i metody pomiarowe można zbadać takie parametry organizmu jak: skład ciała, morfologię krwi, próg przemian anaerobowych (próg mleczanowy), maksymalny pobór tlenu (VO₂max), a także rodzaj dominujących w mięśniach włókien mięśniowych. Podobnie jak w pozostałych metodach kontroli efektywności stosowanego planu treningowego, tak i w przypadku badań laboratoryjnych należy wybrać te zmienne, które w największym stopniu warunkują poziom rozwijanej zdolności motorycznej – wpływają na realizację celu treningowego.

Zdjęcie