Ile mięśnia w mięśniu?

Mięśnie spełniają w ludzkim organizmie szereg niezwykle istotnych funkcji. Na pierwszym miejscu należy niewątpliwie wymienić funkcję lokomocyjną. Generowana przez mięśnie siła wprawia w ruch nasze kończyny. Pozwala to człowiekowi przemieszczać się, a także zachować wyprostną postawę ciała. Równie istotną funkcją, którą spełniają mięśnie jest regulowanie przepływu płynów wewnątrzustrojowych. Ponadto tkanka mięśniowa odpowiada także za zachowanie prawidłowej temperatury organizmu. Bardzo ważną, choć traktowaną nieco po macoszemu, funkcją, którą pełnią w ciele człowieka mięśnie jest ochrona narządów wewnętrznych, na przykład wątroby.

Rodzaje mięśni

Mięśnie stanowią od 40 do nawet 50% masy ciała dorosłej osoby. Daje to około 25-35 kilogramów mięśni. Ze względu na budowę i rolę, którą pełnią w ludzkim organizmie dzieli się je na 3 rodzaje:

• Mięśnie gładkie – występują w ścianach naczyń krwionośnych oraz innych narządów wewnętrznych ludzkiego organizmu (drogach oddechowych, drogach moczowych, drogach rodnych). Działają niezależnie od ludzkiej woli, powoli i długotrwale, ponadto są odporne na zmęczenie.

• Mięsień sercowy – z tego mięśnia zbudowane jest (jak sama nazwa wskazuje) serce. Człowiek nie może w bezpośredni sposób wpływać na jego pracę.

• Mięśnie poprzecznie prążkowane – największa grupa mięśni ludzkiego organizmu. Człowiek może je kontrolować przy pomocy ośrodkowego układu nerwowego.

Od szczegółu...

Najmniejszą jednostką organizacyjną mięśnia jest włókno mięśniowe. Tworzy je tak zwana zespólnia komórkowa. W zdecydowanej większości przypadków ma ona cylindryczny kształt, a na jej obwodzie znajdują się liczne jądra komórkowe. Średnica włókien mięśniowych człowieka mieści się w granicach od 10 do 100 mikrometrów, natomiast długość waha się od 1 do 20 milimetrów. Warto jednak podkreślić, iż istnieją odstępstwa od tych norm – długość włókien mięśniowych w mięśniu krawieckim może wynosić nawet 30 centymetrów! Włókno mięśniowe pokrywa błona – sarkolemma. Z kolei sarkolemmę otacza tak zwana śródmięsna, którą tworzy cienka warstwa tkanki łącznej. We wnętrzu włókien mięśniowych znajdują się typowe organelle komórkowe. Ponadto występują w nich również specyficzne włókienka kurczliwe zwane miofibrylami. Mają one średnicę wynoszącą mniej więcej 1 milimetr i zbudowane są z jeszcze mniejszych włókien – miofilamentów. Z kolei miofilamenty zbudowane są z tworzącego długie łańcuchy kurczliwego białka, tak zwanej aktomiozyny. Wnętrze komórki mięśniowej wypełnia sarkoplazma (cytoplazma komórki mięśniowej).

… do ogółu

Włókna mięśniowe leżące równolegle wobec siebie w obrębie danego mięśnia łączą się w tak zwane pęczki. Pęczek mięśniowy otoczony jest przez łącznotkankową osłonę – omięsną wewnętrzną. Pęczki mięśniowe łączą się ze sobą tworząc większe wiązki mięśniowe. Posiadają one łącznotkankową osłonkę – omięsną zewnętrzną. Z kolei wiązki mięśniowe sprzęgają się ze sobą tworząc mięśnie. Cały mięsień otoczony jest włóknistą błoną, tak zwaną namięsną. Namięsną pokrywa nieruchoma powieź. W mięśniu możemy wyróżnić następujące części: cześć czynną – brzusiec oraz zbudowane z tkanki łącznej włóknistej ścięgna.