Czym jest chondromalacja?

Chondromalacja w dosłownym tłumaczeniu oznacza rozmiękanie chrząstki. Jest to bardzo groźne schorzenie, które prowadzi do trwałego uszkodzenia tkanki chrzęstnej. Chondromalacja najczęściej występuje w obrębie stawu kolanowego i dotyczy przede wszystkim rzepki oraz kłykci kości udowej. Do zmian degeneracyjnych, do których dochodzi w tych częściach ciała zalicza się między innymi: rozwłóknienie, powstanie szczelin, a także erozję tkanki chrzestnej. Ich efektem jest zwyrodnienie stawu rzepkowo-udowego.

Jak powstaje chondromalacja?

Za jedną z ważniejszych przyczyn powstania chondromalacji uznaje są zmiany przeciążeniowe. Mogą one być efektem między innymi intensywnego uprawiania sportu. Jednakże głównym czynnik zwiększającym ryzyko wystąpienia chondromalacji są urazy i mikrourazy. Również wysoki wzrost, a także zaburzenia osi kończyn sprzyjają rozwojowi tej choroby. Warto zaznaczyć, iż chondromalacja może być następstwem innej choroby, na przykład jałowej martwicy kości. Również niektóre leki, na przykład sterydy, przyczyniają się do wzrostu zachorowalności na rozmiękanie tkanki chrzęstnej.

Charakterystyka chondromalacji

Przebieg chondromalacji charakteryzuje się znacznym zróżnicowanie. Z tego też względu został on podzielony na fazy. Istnieją różne klasyfikacje rozmiękania chrząstki, jednak najczęściej wykorzystywaną jest tak zwany podział według Outerbridge’a. Według niego natężenie chondromalacji opisuje się czterostopniową skalą:

1. stopień – spluszowacenie i zmiękczenie (obrzęk)
2. stopień – pęknięcia i fragmentacja niepełnej grubości (szczeliny nie większe niż 1,25 mm)
3. stopień – pęknięcia pełnej grubości (szczeliny większe niż 1,25 mm) sięgające do kości podchrzęstnej bez odsłonięcia kości
4. stopień – ubytki odsłaniające kość podchrzęstną

Jak sprawdzić, czy cierpi się na chondromalację?

W sytuacji, gdy bieganie lub inna forma aktywności fizycznej (niekiedy nawet zwykły marsz) skutkuje bólem w okolicach stawu kolanowego, to niezwłocznie należy skonsultować się z lekarzem. Powinien on przeprowadzić specjalistyczne badań diagnostyczne. Należy przy tym mieć na uwadze, że ultrasonografia (USG) nie pozwala w pełni ocenić stopień uszkodzenia tkanki chrzęstnej. Wynika to z tego, iż USG w najlepszym wypadku pokazuje zaledwie 40% powierzchni chrzęstnych występujących w stawie kolanowym. Stąd też w celu zdiagnozowania chondromalacji powinno się wykorzystywać rezonans magnetyczny.

Czy chondromalację można wyleczyć?

Czy zdiagnozowanie chondromalacji to wyrok oznaczający brak jakiejkolwiek aktywności fizycznej? Wszystko zależy od stopnia rozwoju choroby. Jeśli rozmiękczenie chrząstki zostało zdiagnozowane na pierwszym lub drugim stopniu według skali Outerbridge’a, to jest ono możliwe do wyleczenia. Należy jednak pamiętać o tym, aby leczenie nie ograniczało się jedynie do samych objawów, w tym wypadku uszkodzenia tkanki chrzęstnej. Niezwykle istotne jest wyeliminowanie przyczyny jej zwyrodnienia. Najczęściej są nią nieprawidłowości w biomechanice ruchu. Jak wygląda postępowania w przypadku chondromalacji trzeciego i czwartego stopnia według skali Outerbridge’a? Niestety powyższe zmiany nie mogą zostać wyleczone i w efekcie dochodzi do postępującej degradacji stawu kolanowego. Stąd też, bardzo ważna jest systematyczna kontrola stawów, zwłaszcza kolanowych. Udanie się do lekarza dopiero wtedy, gdy powysiłkowy ból kolan praktycznie uniemożliwia chodzenia, może być znacznie spóźnione.

Zdjęcie