Ciężkie kości – wymówka otyłych

"Mam ciężkie kości” to błędny związek frazeologiczny, który z naukowego punktu widzenia jest fałszywym stwierdzeniem. Dlaczego? Masa układu kostnego to zaledwie mały procent całego ciężaru człowieka i nie ma znaczenia, czy ktoś ma wzrost 150 cm i wagę ciała 80 kg, czy 190 cm i 80 kg. Masa wszystkich kości, pomimo, że dorosły człowiek posiada ich sporą liczbę, stanowi tylko od 12 do 13,5 procent ogólnej masy ciała człowieka. Wiele osób z nadwagą tłumaczy zarówno sobie jak i innym, że ich duża masa ciała jest wynikiem nie tylko nadmiaru tkanki tłuszczowej, ale przede wszystkim ciężkiego układu kostnego. Zdanie: „mam ciężkie kości” jest często wymawiane przez ludzi z nadwagą, a z naukowego punktu widzenia jest to po prostu nieprawda. Można przypuszczać, że wymawianie powyższego stwierdzenia o ciężarze kości stanowi wyłącznie wymówkę dla niektórych, która nierzadko hamuję działania ludzi do rozpoczęcia walki z tuszą. Dla potwierdzenia powyższej tezy weźmy pod lupę dwie osoby o identycznej wysokości ciała: 170 cm i różnej masie ciała (pierwsza osoba 100 kg, druga - 60 kg). Na masę ciała obu badanych, tak jak i wszystkich ludzi, składają się następujące elementy:

• tkanka tłuszczowa,
• tkanka kostna
• tkanka mięśniowa
• trzewia
• woda
• wypełnienie jelit treścią pokarmową.

Po dodaniu wszystkich składowych masy ciała i porównaniu ich, zostaje określona całkowita różnica, która wynosi 40 kg. Jednak, jeżeli porównamy wyłącznie ciężar samych kości, uzyskany wynik będzie zarówno szokujący, jak i niewiarygodny. Różnica w masie układu kostnego obu badanych osób wynosi tylko ok 5 kg, co jest wartością niewielką pamiętając cały czas o ich całkowitej różnicy ciała - 40 kg. Dlaczego tak jest? Tak jak wspomniałem wyżej, masa układu kostnego, mimo że składa się 206 rożnych kości, mimo że składa z kości różnego kształtu (kości długie, kości płaskie, kości krótkie, kości różnokształtne) waha się w granicach od 12 do 13,5 procent ogólnej masy ciała człowieka, co przeliczając na kilogramy zawsze będzie stanowić nie dużą wartość. Poniżej tabela ciężaru kości w zależności od masy ciała:

Biorąc pod uwagę proces dojrzewania i starzenia się masa kości jest jednak w ruchu. Przykładowo ciężar kości noworodka to zaledwie 1 kg. Po osiągnięciu wieku 20 – 25 lat (po zakończeniu wzrostu kości) człowiek staję się posiadaczem najmocniejszych kości w swoim życiu, których waga jest sztywną wartością (przedstawiona w tabeli). Owa wartość utrzymuje się na poziomie niezmiennym przez ok 10 lat, a po tym okresie kości zaczynają tracić na wadze, średnio 1 procent masy rocznie. Przy tak niewielkim ciężarze układu szkieletowego zachowana jest jednak niezwykła wytrzymałość i elastyczność. Odporność mechaniczna kości jest tak duża, że i łamią się dopiero pod wpływem dużych sił jakie występują np. podczas zderzenia samochodów. Nasze kości są naprawdę arcydziełem siły i wytrzymałości. Jeżeli zastąpilibyśmy nasze kości materiałem o podobnej wytrzymałości np. stalą, to sam cały układ kostny ważył by ok 360 kg. Końcowy wniosek jest prosty, nie ma ciężkich kości, co jedyne możemy mówić, że są wytrzymałe!